Dlaczego potrzebujemy konsultacji społecznych?
W Polsce mamy do czynienia ze społeczeństwem, które coraz częściej aktywnie poszukuje informacji w swoim otoczeniu. Konsumenci zmieniają się w prosumentów, konsumenci informacji zmieniają się w twórców informacji. Następuje ewolucja (jeśli nie rewolucja) podejścia do uczestnictwa w życiu społeczności w Polsce.
Równolegle do tych procesów rośnie świadomość roli jednostki w społeczeństwie. W szczególnym przypadku — dotyczącym istotnych dla społeczności i całych grup społecznych inwestycji — członkowie społeczności mają często wiedzę i umiejętności związane z zaangażowaniem proceduralnym w proces decyzyjny dotyczący inwestycji. Mogą ją wykorzystać zarówno na korzyść jak i przeciwko inwestorowi.
Jak zaangażowanie społeczne może pomóc marce?
Badania oraz doświadczenia konsultantów Q&A Comms wskazują na fakt zwiększania przychylności do inwestycji w miarę prowadzenia dialogu ze społecznością. I to zarówno w skali mikro (pojedyncza inwestycja na poziomie gminy) jak i makro, gdy mówimy o takich projektach jak budowa elektrowni atomowej. Wiedza ta — wykorzystana odpowiednio wcześnie w procesie inwestycyjnym — pozwala na uzyskanie większej pewności co do przeprowadzenia inwestycji zgodnie z planem, a co za tym idzie bez dodatkowych nakładów związanych z wydłużaniem się czasu inwestycji.
Formy konsultacji społecznych
Kontaktowanie się ze społecznością zainteresowaną daną inwestycją może mieć różnoraki charakter. Najprostsze sposoby komunikowania jednostronnego jak w przypadku ogłoszeń publicznych, czy zbierania informacji zwrotnej w przypadku konsultacji społecznych nie budują dialogu. Dopiero komunikacja przebiegająca w obu kierunkach — pomiędzy inwestorem (gestorem projektu) a społecznością — tworzy podwaliny modelu partycypacyjnego.
Opracowanie własne na podstawie: Rowe G. and Frewer LJ. “A Typology of Public Engagement Mechanisms”. Science, Technology and Human Values 2005, 30(2): 255.
Zaangażowanie społeczności w modelu partycypacyjnym stanowi kontrast do tradycyjnych sposobów komunikowania inwestycji, gdzie konsultacje społeczne odbywają się głównie z liderami opinii i nie budują szerokiego dialogu z interesariuszami. Model partycypacyjny opiera się na dzieleniu się informacją i budowaniu wzajemnego poszanowania pomiędzy inwestorem i społecznością. Zasadza się na wspólnym kreowaniu pomysłów i rozwiązywania spornych kwestii. Tworzy nowy, w naszym odczuciu — perspektywiczny — model konsultacji społecznych, które powinny brać pod uwagę zmieniające się uwarunkowania dotyczące komunikacji oraz rosnącego zaangażowania jednostek w życie społeczności.
Przemysław Wojak, Managing Partner Q&A Comms.